Ekkert sérstakur saksóknari?

13.12.2008 | 01:41

Jú nú er komið að því að skipa saksóknara. Samkvæmt auglýsingunni þarf hann að uppfylla sömu skilyrði og umsækjendur um embætti héraðsdómara sem eru helst þessi:

1. Hefur náð 30 ára aldri.
2. Hefur íslenskan ríkisborgararétt.
3. Er svo á sig kominn andlega og líkamlega að hann geti gegnt embættinu.
4. Er lögráða og hefur aldrei misst forræði á búi sínu.
5. Hefur hvorki gerst sekur um refsivert athæfi sem telja má svívirðilegt að almenningsáliti né sýnt af sér háttsemi sem getur rýrt það traust sem dómarar verða almennt að njóta.
6. Hefur lokið embættisprófi í lögfræði eða háskólaprófi í þeirri grein sem metið verður því jafngilt.
7. Hefur í minnst þrjú ár verið alþingismaður eða stundað málflutningsstörf að staðaldri eða gegnt lögfræðistörfum að aðalstarfi hjá ríkinu eða sveitarfélagi, en leggja má saman starfstíma í hverri af þessum greinum.

Vikið er frá skilyrði um að ekki megi skipa einstakling sem er eldri en 70 ára. Eins er sérstaklega tekið til þess að ef skipaður verði dómari í embættið þá fái hann leyfi frá störfum. Maður er svo vanur hönnuðum auglýsingum að maður fór ósjálfrátt að leita að einstaklingi sem er yfir sjötugu, hugsanlega dómara. Það er samt kannski ekki ástæða til þess að ætla að búið sé að ákveða fyrirfram hver fái embættið. 70 ára reglan er náttúrulega sett því það er kjánalegt að skipa svo gamlan einstakling í varanlegt embætti eins og dómarastarf. Öðru máli gegnir um svona tímabundið verkefni.

En við skulum vinda okkur í giskleikinn. Hann er svo skemmtilegur.

1. Ragnar Aðalsteinsson. Andrés Jónsson vill hann. Ég er ekki hrifinn. Held þetta yrðu nornaveiðar undir hans stjórn.

2. Stefán Eiríksson. Björn Ingi nefndi hann. Held ekki, hann er í ágætum málum sem lögreglustjóri og myndi held ég ekki henta í þetta.

3. Jóhann Ragnar Benediktsson. Annar sem Björn Ingi nefndi. Sjáið þið Björn Bjarnason skipa hann í embætti?

4. Jónatan Þórmundsson. Einn af fáum sem hefur beinlínis reynslu af því að vera sérstakur saksóknari. Það er hins vegar umdeilt hversu vel hann stóð sig þá. Er yfir sjötugu. Gæti það verið ástæðan fyrir þeirri reglu?

5. Lára V. Júlíusdóttir. Þrautreyndur lögmaður.

6. Sigríður Friðjónsdóttir. Þrautreyndur saksóknari sem fékk ekki embætti ríkissaksóknara. Kæmi til greina. Kannski ókostur að skipa samt hefðbundinn saksóknara.

7. Jón H.B. Snorrason. Mun pottþétt sækja um. Er óhæfur.

8. Sigurður Tómas Magnússon. Saksóknari í Baugsmálinu. Er það kostur eða galli? Veit það ekki.

9. Eiríkur Tómasson. Toppmaður. Hefur samt eldað grátt silfur við ráðherra og tengsl hans við Framsóknarflokkinn gætu orðið til að hin fordómalausa Vinstrihreyfing sæi rautt. Ég treysti honum eiginlega alltaf best allra til góðra verka.

10. Guðjón Ólafur Jónsson. Ef menn vilja virkilega negla þessa gaura þá senda menn Guðjón Ólaf fram á völlinn. Hann skilur engan eftir uppistandandi...

11. Ingibjörg Benediktsdóttir. Frægur nagli úr dómarastétt. Situr nú í Hæstarétti. Kemur vel til greina.

12. Róbert Ragnar Spanó. Greindur, metnaðargjarn og óhræddur við stór verkefni.

13. Björg Thorarensen. Með báða fætur á jörðinni. Er þó tæplega á hennar sérsviði að stunda saksókn.

14. Helgi I. Jónsson. Dómstjóri Héraðsdóms Reykjavíkur og öflugur maður.

15. Brynjar Níelsson. Þetta er sá sem ég vill fá. Ég er kannski litaður af persónulegum kynnum við manninn, en mér finnst hann vera snillingur. Hann mun ekki leggja af stað til þess að hengja bara einhverja, en hann mun heldur ekki leyfa mönnum að komast upp með neitt kjaftæði.

Ég ætla að láta staðar numið hér. Hægt væri að nefna marga fleiri, sérstaklega þá úr dómarastétt, sem koma til greina. Ég er spenntur fyrir að lögmaður fái þetta hlutverk en gallinn er sá að mjög margar lögmannsstofur, sérstaklega þær stærstu, hafa tengst bönkunum.

Það eykur líka spennuna að allir flokkar á Alþingi eiga að fá að segja sitt álit, svo að það verður smá skammtur af pólitík í þessu líka.

Stóra spurningin er svo aftur, hver vill embættið? Er ekki tryggt að viðkomandi verður alltaf hengdur af múgnum og fjölmiðlum ef hann tjargar ekki og fiðrar alla útrásarsnillingana, sama hvað tautar og raular. Kannski ekki spennandi vinnuumhverfi þessi múgæsing sem er í gangi, þó vissulega sé tilefni til ákveðinnar reiði.